اعلام کشف دومین اسکلت بانوی اشکانی در تپه اشرف
توضیحات:
-
باستان شناسان در 2 ماه اخیر طی عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف در مسیر لوله گذاری آب به سمت شرق این تپه به کشفیات قابل توجهی رسیدند که پیشتر در فلات مرکزی ایران سابقه نداشته است.
یافته ها از جمله چندین گورخمره، قربانی و تدفین آیینی اسب چهارساله، تدفین مهری بانوی اشکانی و حالا شواهد معماری قبر یک دختر نوجوان 13 ساله نشان داده است در شمال تپه اشرف اصفهان، جایی که اکنون خیابان مشتاق دوم قرار دارد. به احتمال یک گورستان اشکانی قرار دارد که در واقع از دوره ناشناخته تاریخ کهن اصفهان پرده برداشته است.
نکته مهم اینکه هیات باستان شناسی به دلیل کمبود بودجه و جایی که خیابان مشتاق واقع شده برای نجات بخشی این آثار با مشکل مواجهند.
علیرضا جعفری زند افزود: در فاصله 10 متری از جسد بانوی اشکانی به تدفین یک دختر نوجوان دست یافتیم. این تدفین به صورت طاق باز و بر روی خاک است. شواهد نشان می دهد این جسد متعلق به یک نوجوان حدود 12 تا 13 سال با قد حدود 160 است ولی، متاسفانه بدلیل رطوبت زیاد آسیب دیده است.
وی در ادامه افزود: از تدفین پیداست که قبر طراحی شده است. در کنار این جسد سکویی وجود داشته که روی آن بقایای یک کوزه بزرگ شکسته و یک قسمت از ستون فقرات یک اسب گذاشته شده است.
به گفته جعفری زند دورتادور تدفین این دختر 13 ساله اشکانی سنگ چین و سکویی ایجاد شد که پیشتر هم در گور بانوی اشکانی بقایای از این نوع سکو پیدا شده بود و بر روی آن کوزه آبی نیز قرار داشت.
این باستان شناس معتقد است بدلیل آشفتگی شواهد معماری و اشیا این 2 قبر، به احتمال قوی در تاریخ بسیار دوری گورها باز شدند.
جسد بانوی اشکانی که در چند هفته گذشته در شمال تپه اشرف پیدا شد سر به سوی شرق یعنی طلوع آفتاب بود اما، جسد دختر نوجوان 13 ساله طاق باز تدفین شده است.
جعفری زند گفت: در گورستانهای دوران اشکانی و تدفینهای دوران مهرپرستی اجساد به جهتهای مختلف به صورت طاق باز یا صورت به سمت شرق تدفین می شدند. برخی هم معتقدند مهرپرست ها این عادت را داشتند که هر زمانی مرده دفن می شد صورت به همان جهتی بود که خورشید قرار داشت.
به تعبیر جعفری زند اگر خورشید درست وسط آسمان بود، صورت به طرف بالا و اگر در هنگام طلوع آفتاب تدفین انجام می شد که خورشید از طرف شرق بالا می آید، صورت به طرف شرق گردانده می شد و همینطور اگر تدفین در هنگام غروب آفتاب بود، صورت به سمت غرب گردانده می شد؛ اما در همه تدفین های مهری نهادن سر جسد به طرف شمال است.
از نگاه سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف اهمیت کشف تدفین دختر نوجوان در پی کشف تدفین بانوی اشکانی، همچنین تدفین اسب چهارساله و چندین گورخمره به این دلیل است که آنها گفته بودند به احتمال در شمال تپه اشرف با یک گورستان بزرگ اشکانی روبه رو هستند؛ گورستانی که در آن تدفین های آیینی پیدا شده و حالا یافته ها احتمالات آنها را با یقین روبه رو کرد. این دستاوردها تنها حاصل عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف در مسیر لوله گذاری آب بوده است.
جعفری زند افزود: جسد این دختر نوجوان درست در راستای جسد بانوی اشکانی قرار دارد. در حال کاوش حد فاصل این دو جسد هستیم تا ببینیم با چه نشانه های دیگری روبه رو هستیم.
بدلیل قرارگیری خیابان مشتاق در جانب شمال یافته ها و همچنین فضای سبز شهرداری در پایین آنچه از تدفین ها پیدا شد، ادامه کاوشها مقدور نیست.
در هفته گذشته فریدون الهیاری، مدیرکل این نهاد گفته بود، کاوش ها در تپه اشرف اصفهان ادامه خواهد داشت. جعفری زند گفت که تاکنون تنها شهرداری وعده هایی برای کمک به کاوشها داد و آنها همچنان در انتظار عملی شدن قول کمکهای شهرداری اصفهان هستند.
در عملیات نجات بخشی اخیر در شمال تپه اشرف سه نوع تدفین اشکانی یافت شد؛ یکی دخمه ای که تمام سطح آن بدلیل تعریض خیابان با لودر از بین رفته است، دیگری گورخمره ای و آخرین یافته، تدفین مستقیم در خاک و به جانب طلوع خورشید. این یافته ها در راستای یکدیگر و در حاشیه خیابان مشتاق کشف شد. علاوه بر تدفین ها آثار یک کارگاه عصاره گیری انگور، کارگاه ذوب فلزات، سکه اشکانی، یک چاه ساسانی و دو چاه اشکانی در این عملیان نجات بخشی کشف شد.